Joeswert in het nieuws

Nevenstaand artikel lezen? Klik op onderstaande knop om te downloaden.

Download
Krantenartikel - Dagblad van het Noorden
DvhN 29-09-2023 Conflict Joeswert.pdf
Adobe Acrobat document 444.5 KB


Het Dagblad van het Noorden wijdt een artikel aan Joeswert.

 

Ondernemingen blijven soms onder de radar van het grote publiek. Deze rubriek toont bedrijven waar noorderlingen mooie, opmerkelijke of onverwachte dingen maken.

Ze bestaan nog, molens die niet alleen maar draaien om het draaien. Molens die nog echt de productielocaties zijn waarvoor ze ooit bedoeld waren. Molen Joeswert in Feerwerd is er zo één. Ziet er mooi uit als de wieken draaien, maar dat is er secundair.

Lastig loslaten

'De productie komt hier op de eerste plaats', vertelt Dirk Doeglas. 'Als dat door middel van windkracht kan, is dat mooi. Maar anders zetten we de elektromotor aan om te malen.' Doeglas pacht de molen sinds begin dit jaar, als opvolger van Rolf Wassens, die trouwens nog altijd geregeld in de molen te vinden is. 'Ja, het is lastig loslaten.'

Dat is ook niet erg. Wassens is de praktijkdocent van Doeglas en de vrijwillige molenaars die de wieken laten draaien. Hij begon in 1980 al in Feerwerd. 'Tot die tijd werd de molen heel lang gebruikt voor het produceren van veevoer. Toen ik er op kwam, begonnen we met het maken van meel en bloem voor mensen. Uitsluitend biologisch. En dat is nog steeds zo.'

Meel

Elke week worden in Joeswert tussen de één en twee ton aan zakken gevuld. Volkoren tarwemeel en tarwebloem voor het merendeel. Maar ook veel volkoren speltmeel en speltbloem. Plus nog een beetje rogge en gerst.

Dat is een secuur werkje. Alle raderen van de molen, die meer dan anderhalve eeuw oud is, moeten perfect in elkaar draaien. De molenstenen moeten juist afgesteld worden, de toevoer geregeld. Handwerk, gevoelswerk vooral.

Spelt komt uit Pieterburen. De tarwe wordt tegenwoordig met tankwagens aangevoerd en beneden via een raam de silo’s ingeblazen. Doeglas: 'Komt uit Rusland, waar het klimaat heel goed is.' De verse bloem en het verse meel gaan naar biologische bakkerijen, maar ook rechtstreeks naar consumenten én naar de schuur naast de molen, waar Doeglas een winkel heeft. Je kunt er ook pannenkoeken eten.

‘Je proeft het verschil’

'Je proeft absoluut een verschil met fabrieksmeel. Dat heeft vooral te maken met de kiemen, die wij er niet uithalen. Die zijn wat vettig en geven het meel meer smaak. Voor het maken van bloem zeven we de zemelen en kiemen er wel uit, net als het gries. Dan gaan de zemelen naar de mengvoederbedrijven.'

Vijf jaar geleden kwam Doeglas pas in aanraking met de molen. 'Ik woonde toen net in Feerwerd en was al tot Dorpsbelangen toegetreden. Zo gaat dat hier. Toen vroeg Rolf of ik zijn winkeltje onder in de molen wilde overnemen. Dat was tijdens de spelthype, die nog niet helemaal voorbij is trouwens. Ik zag het wel zitten. Zo is het begonnen.'

Vorig jaar studeerde Doeglas af als molenaar. 'Dan weet je hoe je een molen moet laten draaien, hoe je de wind kunt lezen, waar je op moet letten. Maar malen is nog heel wat anders. Dat leer ik nu van Rolf Wassens. Maar het is wel mooi om alles hier te kunnen. En de molen laten draaien, en malen, en de winkel met eigen producten bestieren.'

Het is ook prachtig. Om in een molen te staan die leeft door de fantastische techniek die al zo lang geleden werd uitgevonden. Het gevaarte beweegt, trilt. Het geluid van de ingevette, houten raderen doet denken aan ooit, de geur van versgemalen tarwe ruikt naar meer. Dit is productie zoals het bedacht is.


 

Rolf Wassens: “Ik blijf met wind bezig”

GRONINGEN 

Meer dan 36 jaar lang was Rolf Wassens molenaar van korenmolen Joeswert in Feerwerd. Enkele weken geleden droeg hij de molen over aan zijn opvolger. “De vrijheid die je hebt als molenaar is onbetaalbaar.”

“Mijn opa was molenaar in Balkbrug. Als kind kwam ik daar regelmatig en dacht: dat wil ik later ook. Maar er was steeds minder werk in. Dus het plan was om er mijn hobby van te maken. Alleen in de jaren zeventig begon onverwachts het tij te keren. Toen ontstond er opeens belangstelling voor het volkorenbrood. En dat kun je met de windmolen heel goed maken. Meel voor witbrood is voor een windmolen veel lastiger. Daarnaast kwam de aandacht voor het milieu heel erg op − een windmolen is uiteraard pure windenergie – en kwam er interesse van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Zo viel het allemaal een beetje samen, waardoor er een opleving kwam. Toen ik in 1977 Geschiedenis studeerde in Groningen kwam er onverwachts een molen vrij in Schiedam. Die kans om daar tweede molenaar te worden heb ik met beide handen aangegrepen. Mijn studie heb ik ervoor laten schieten, en heb ik jaren later pas afgemaakt. Ik heb nooit spijt gehad van die keuze. In 1980 kwam de molen in Feerwerd vrij en ben op die manier weer in het noorden terechtgekomen. In het begin konden we er maar net van leven. Maar ik was optimistisch en dacht dat het wel kon groeien. Dat lukte uiteindelijk ook. We draaiden vooral voor bio-bakkerijen, die toen veel in opkomst kwamen. Ook ging ik samen met akkerbouwers en bakkerijen uit de provincie de verkoop van Groninger spelt en Groninger landbrood stimuleren. Dat spelt-project, zoals het heet, is nog steeds succesvol. Regionale producten groeien enorm in populariteit. Steeds meer mensen willen weten wat er in hun voedsel zit. Jarenlang hebben we, los van wat tegenvallers hier en daar, heel goed gedraaid. Maar in 1999 kwam een grote klap. De Impuls-bakkerij in Pieterburen stopte en daar waren we voor 80 procent van afhankelijk. De winkel die we erbij hebben is wel altijd goed blijven lopen. Maar het was voor mij toch noodzakelijk om er ander werk bij te zoeken. Zo ben ik uiteindelijk het molenaarsambacht gaan combineren met lesgeven op een middelbare school. Drie dagen in de week gaf ik economie op een vmbo. En tot voor kort werkte ik de andere drie dagen dan op de molen. Als eigenaar van Joeswert was ik molenaar, vertegenwoordiger, verkoper, vrachtrijder en boekhouder. Je doet alles zelf. Je bent dus heel zelfstandig. Dit betekent dat als het mis gaat jij ook de klap krijgt. Maar aan de andere kant: de vrijheid die je hebt als molenaar is onbetaalbaar. Ik ben nu gestopt omdat ik last van mijn rug kreeg. Het gaat allemaal nog wel, maar ik wilde stoppen voor ik er echt last van kreeg. Wat ik bij oudere molenaars veel heb gezien is dat ze versleten zijn van al het zakken tillen en de stof die ze hebben ingeademd. Ik blijf nog wel verbonden aan de molen, maar dan als vrijwilliger. Joeswert heb ik nu overgedaan aan Dirk Doeglas. Zo’n molen moet blijven draaien. Ik ben in mijn vrije tijd organist. Zo’n orgel moet ook worden gebruikt. Anders heb je wel een mooi ding staan, maar daarvoor is het niet bedoeld. Bij zo’n orgel, dat een blaasinstrument is, wordt trouwens gesproken over windvoorziening. Dus als ik zondags ergens speel in een kerk ben ik alweer met wind bezig.”
Bron: https://noorderkrant.nl/2017/02/15/rolf-wassens-ik-blijf-met-wind-bezig

Molen Joeswert in Feerwerd kan weer draaien

 

FEERWERD – De koren- en pelmolen Joeswert in Feerwerd (anno 1855) is na een ingrijpende restauratie feestelijk weer in gebruik gesteld. Dit gebeurde zaterdag door burgemeester Rinus Michels van de gemeente Winsum door het lichten van de vang. Daardoor gingen de wieken, na een aantal jaren gedwongen stilstand, weer draaien.

  

Voor het dorp Feerwerd en voor de Molenstichting Winsum, eigenaar van de molen, was dit een bijzonder feestelijke gebeurtenis.

 

In 2006 heeft Molenstichting Winsum een aanvraag ingediend in het kader van de Regeling Rijkssubsidiëring Wegwerken Restauratieachterstand 2007 van het Brim. Die aanvraag werd aanvankelijk afgewezen, maar is na beroep uiteindelijk toch verworven.

 

Omdat het groene licht pas in september 2009 werd gegeven, heeft het allemaal nog vrij lang geduurd. De kosten zijn in totaal € 280.000. De Stichting Het Groninger Molenhuis heeft de aanvraag begeleid en er zijn bijdragen ontvangen van het J.B. Scholtenfonds, het VSBfonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de BankGiro Loterij via de Hollandsche Molen, de provincie Groningen en de gemeente Winsum.

 

De Joeswert zal in de toekomst weer veel gaan draaien. Ambachtelijk korenmolenaar Rolf Wassens zorgt daar graag voor. Het publiek is welkom in de op de molen en in de molenwinkel.

De korenmolen joeswert is heropend op zaterdag 7 april 2012.

 

Bron: Noorderkrant, 11-04-2012